Yumurta Rezervi Azlığı ve Embriyonun Tutunamaması.

Yumurta Rezervi Azlığı ve Embriyonun Tutunamaması — Prof. Dr. Gökalp Öner

Bu canlı yayında hem yumurta rezervi azlığı hem de anket sonuçlarına paralel olarak sık karşılaştığımız rahme tutunma (implantasyon) sorunları bir arada ele alındı.

Yumurtalık rezervi azlığı nedir?

Yumurtalık rezervi, kadının mevcut yumurta sayısını ifade eder. Klinik pratikte sık kullanılan belirteçlerden biri AMH (Anti-Müllerian Hormon) düzeyidir. Yayında verilen eşik değerleri şöyle özetlenebilir:

Yumurtalıkta sağda 4, solda 4, toplam 8 civarı yumurta beklenen bir “sınır” olarak örnek verildi.
AMH = 1.5 ng/mL altı → rezerv azalması olarak kabul edilir.
AMH < 0.5 ng/mL veya AMH 0.5’lere geldiğinde toplam yumurta sayısı çok azalmış kabul edilir.

Önemli nokta: kadın, doğduğunda belirli sayıda yumurta ile dünyaya gelir; dışarıdan yeni yumurta eklenmez. Bu nedenle rezerv tükenmeden önce zamanında müdahale (ör. yumurta dondurma) düşünülmelidir.

Yumurtalık rezervini azaltan başlıca faktörler

Genetik: Ailede erken menopoz öyküsü varsa risk yüksektir. Erken menopoz 45 yaşından önce meydana gelir; erken yumurta yetmezliği tanımı 40 yaş öncesi yumurta tükenmesi şeklinde farklılık gösterebilir. Aile öyküsü varsa AMH takibi önerilir.
Otoimmün hastalıklar ve tiroid bozuklukları: Hashimoto, Graves gibi otoimmün durumlar hem tiroidi hem de yumurtalık dokusunu etkileyebilir. Tiroid fonksiyonlarının kontrolü (TSH hedefleri) önemlidir. Yayındaki uygulamaya göre TSH’nin ideal olarak 3’ün altında, bazı durumlarda 2.5’un altında tutulması tavsiye edilmektedir.
Kanser tedavileri (kemoterapi, radyoterapi): Kemoterapi/radyoterapi yumurta rezervini hızla tüketebilir. Mümkünse kanser tedavisi başlamadan önce yumurta/sperm dondurma gibi korunma yöntemleri uygulanmalıdır; dondurulan yumurtalar yıllarca güvenle saklanabilir.
Stres: Kronik stresin rezerv üzerinde olumsuz etkisi olabilir; stresli işlerde çalışanların rezervlerini takip ettirmesi önerildi.
Çevresel faktörler: Yüksek ısı, radyasyon gibi etkenler yumurta ve sperm fonksiyonlarını bozabilir. Örneğin radyoloji çalışanlarında erken menopoz görülebilmektedir.
Yaş: En belirgin faktördür; yaş ilerledikçe yumurta sayısı ve kalitesi düşer.

Yumurtalıkları koruma / iyileştirme seçenekleri

Fertility preservation (yumurta dondurma): Özellikle kanser tanısı konan veya erken rezerv azlığı tespit edilen kadınlarda önerilir.

Antioksidanlar ve takviyeler: Yayında vurgulananlar:

Koenzim Q10: Etkin doz olarak en az 200 mg öneriliyor; yumurta kalitesini destekleyebilir.

Testosteron türevleri (östimülasyon öncesi düşük doz testosteron destekleri): Bazı merkezlerde uygulanmakta; etkin doz önem taşıyor (ör. ≥75 mg gibi dozların etkili olduğu uygulamalar rapor edilmekte). Hangi ilacın kullanılacağı konusunda doktor yönlendirmesi şart.

D vitamini, glutasyon, alfa-lipoik asit: Antioksidan ortam sağlayarak yumurta kalitesine katkıda bulunabilir.

Tıbbi/cerrahi yöntemler & laboratuvar yaklaşımları:

Kişiye özel dozlama ve uyarmalar (özellikle ovaryan stimülasyon ilaçlarının dozlarının hastaya göre bireyselleştirilmesi).

Embriyo detoks, büyüme hormonu, piezo (elektrikli uyarı) gibi tekniklerin laboratuvarda kullanılması; bazı yöntemlerin embriyonun 5. güne ulaşma oranını artırdığı gösterilmiş.

Yapay zekâ destekli protokoller: Hem ilaç dozlamada hem de embriyo seçiminde yapay zekâ kullanımıyla daha iyi sonuçlar elde edilebildiği belirtiliyor.

Protokol seçimi & sabır: İlk denemede sonuç alınamayabilir; aynı ekiple sabırlı şekilde ilk 3 denemeyi sürdürmenin faydalı olabileceği ifade edildi (istatistiksel olarak gebelik oranlarının kademeli yükselmesi örneği verildi).Tutunma (implantasyon) sorunları ile ilişkisi

Yumurtalık rezervi azlığı ile doğrudan ilişkili: daha çok yumurta toplandıkça daha fazla embriyo, dolayısıyla daha yüksek embriyo seçme ve transfer şansı; bu da tutunma oranlarını yükseltir.
Embriyo kalitesi tutunmada kilit faktördür. Kötü genetiğe sahip embriyoların rahme transfer edilmesi, erken gebelik kayıplarına yol açar; bu nedenle genetik değerlendirme (PGT) ve embriyo biyopsisi gerektiğinde düşünülmelidir.
Rahim hazırlığı kişiselleştirilmelidir; herkes için aynı progesteron dozunun verilmemesi gerektiği, progesteronun seviyesinin gebeliğin devamı için önem taşıdığı vurgulandı.
Histeroskopi: İlk tüp bebek denemelerinde rutin histeroskopinin yararı gösterilmemiş; bazı tekrarlayan başarısızlıklarda (2+ başarısızlık) sınırlı fayda olabileceği ama istatistiksel olarak güçlü kanıt göstermediği belirtildi. Yani her hastaya standart histeroskopi uygulanmamalıdır; doktor değerlendirmesiyle karar verilmeli.

İletişim, psikoloji ve hasta-doktor güveni

Doktor-hasta iletişimi tedavinin başarısında büyük rol oynar; güven ve iyi iletişim stresin azalmasına, tedavi uyumunun artmasına yardımcı olur.
Psikolojik destek, stres yönetimi ve tedavi sürecinde iletişim stratejileri önemlidir.

Soru : Yumurtalık rezervi azlığı tam olarak nedir, nasıl ölçülüyor?
Cevap (Prof. Dr. G. Ö.): Yumurtalık rezervi, mevcut yumurta sayınızın göstergesidir. En sık kullanılan biyobelirteçlerden biri AMH’dir. AMH 1.5’in altında ise rezerv azalmış kabul ediliyor; 0.5’e yaklaştığında rezerv çok düşük demektir. Ultrasonla antral folikül sayısı da değerlendirilir (her ovaryum için ~4 gibi sayılar sınır olarak konuşuldu).

Soru : Yumurtaları dışarıdan ekleyebilir miyiz? Canlandırma yöntemleri işe yarıyor mu?
Cevap: Yeni yumurta “eklemek” mümkün değil. Bazı uygulamalar (PRP, ekzozomlar vs.) uykuda olan folikülleri uyandırmayı hedefliyor; bazı vakalarda sınırlı yanıt görülebiliyor ama yeni yumurta üretimi sağlanmıyor. Bu yüzden mevcut rezerv neyse ona göre strateji geliştirilir.

Soru : Ailede erken menopoz varsa ne yapmalıyım?
Cevap: Aile öyküsü varsa AMH ölçümü ve erken korunma stratejileri (ör. yumurta dondurma) düşünülmeli. Genetik yatkınlık varsa proaktif davranmak önemlidir.

Soru: Tiroidin etkisi nedir, hangi TSH düzeyi hedeflenmeli?
Cevap: Otoimmün tiroid hastalıkları yumurtalıklara zarar verebilir. Klinik uygulamada TSH’nin 3’ün altında, birçok durumda 2.5’un altında tutulması öneriliyor; doktorunuzla hedef aralığı konuşun.

Soru: Kanser tedavisi görmem gerekirse ne yapmalıyım?
Cevap: Mümkünse kemoterapi/radyoterapi başlamadan önce yumurta/sperm dondurma planlanmalı. Dondurulan gametler yıllarca güvenle saklanabiliyor ve tedavi sonrası kullanılabiliyor.

Soru : Stres gerçekten rezervi etkiler mi?
Cevap: Evet; kronik yüksek stresin olumsuz etkileri olabilir. Stres yönetimi ve psikolojik destek tedavinin parçası olmalı.

Soru : Yumurta kalitesini laboratuvarda artırabiliyor musunuz?
Cevap: Laboratuvar yöntemleri (embriyo detoks, büyüme hormonu, piezo elektro-uyarım, kalsiyum destekleri vb.) embriyo gelişimini ve 5. güne ulaşma oranını olumlu etkileyebiliyor. Ayrıca yapay zekâ ile embriyo skorlaması ve genetik değerlendirme (PGT) sonucu daha sağlıklı embriyoyu seçmeye yardımcı oluyor.

Soru : Histeroskopi her vakada yapılmalı mı?
Cevap: Hayır. İlk tüp bebek denemelerinde rutinde histeroskopinin katkısı gösterilmemiş. Tekrarlayan başarısızlıklarda sınırlı fayda olabilir; karar doktor değerlendirmesine göre verilmelidir.

Soru : Aynı doktorla devam etmek mi daha iyi yoksa hemen başka doktora gitmeli miyim?
Cevap: Bir ekip sizi tanıyıp protokolleri kişiselleştirebiliyorsa, aynı ekipte 2–3 deneme sabretmenin istatistiksel olarak faydası olabilir. Ancak iletişim bozukluğu veya belirgin yanlış uygulama hissediliyorsa ikinci görüş alınabilir.

Soru: Tekrarlayan tüp bebek başarısızlıklarında histeroskopi gebelik oranını anlamlı artırır mı?
Cevap: Yayında aktarılan verilere göre fark sınırlı görünüyor: histeroskopi yapılmayan grupta ~%53, yapılan grupta ~%57 gebelik oranı bildirilmiş; yani yaklaşık %4’lük bir artıştan söz ediliyor. Bu nedenle ilk denemelerde rutin histeroskopi önerilmez; tekrarlayan başarısızlıklarda hasta bazında değerlendirilebilir.

Soru: “Yapıştırma” gibi tutunmayı artırıcı rahim içi uygulamalar etkili mi?
Cevap: Merkez uygulamalarında yaklaşık %5’e varan ek katkıdan bahsedildi; ancak her hastaya rutin uygulanması önerilmez, kişiselleştirme esastır.

Soru: “Katil hücreler (NK)” yüksekse bağışıklık sistemi embriyoyu düşman gibi görüp reddeder mi?
Cevap: NK hücreleri vücudun kendi hücreleridir; amaç dengelemektir. Son yıllarda, embriyonun genetik/biolojik kalitesinin tutunmada çok daha belirleyici olduğu vurgulanıyor. Bağışıklık baskılayıcı yaklaşımlar seçilmiş olgularda düşünülebilir; rutin değildir.

Soru: ERA/“pencere testi” gerçekten her hastada doğru zamanı yakalıyor mu?
Cevap: Tek bir ayda yapılan biyopsiye göre planlanan tarih, bir sonraki ay aynı olmayabilir; zira pencere aydan aya değişebilir. Bu nedenle, o ayı non-invaziv yöntemlerle (ultrason + yapay zekâ ile kanlanma ve endometriyal uygunluk analizi) değerlendirmek daha doğru bir yaklaşımdır.

Soru: Rahmin kanlanmasına bakmak önemli mi?
Cevap: Evet. Sadece “bağışıklık yüksek, ilaç verelim” yerine kan akımı/kanlanma analizi yapıp gerektiğinde kan sulandırıcı eklemek veya dozunu ayarlamak daha rasyoneldir.

Soru: Yapay zekâ değerlendirmesi için ek ücret alınıyor mu?
Cevap: Konuşmada aktarıldığı üzere, ilgili merkez yapay zekâ değerlendirmesinden ek ücret almamaktadır. (Uygulamalar merkezden merkeze değişebilir; genel ilke hastaya fayda sağlamak ve süreci etik yürütmektir.)

Soru: Transfer öncesi mutlaka bakılması gereken temel test nedir?
Cevap: Rahim filmi (HSG). Özellikle hidrosalpenks varsa, embriyo kaç kez transfer edilirse edilsin tutunma şansı düşüktür. Bu nedenle HSG olmadan transfer planlanmaması gerektiği vurgulandı.

Soru: Sperm DNA hasar testi tüp bebekte fark yaratır mı?
Cevap: Sunumda, tüp bebek özelinde ekstra katkısının sınırlı olduğu ifade edildi. Çünkü güncel uygulamalarda embriyolog seçimi ve/veya yapay zekâ destekli sperm seçimi ile DNA bütünlüğü dâhil çoklu parametreler zaten dolaylı olarak optimize edilebiliyor. (Spontan gebelik planlayan çiftlerde de testin belirgin katkısı olmadığından söz edildi.)

Soru: Sperm DNA’sını en çok neler bozar?
Cevap: Konuşmada iki temel unsur öne çıktı: erkekte sigara kullanımı ve kadında ileri yaş. Sigara, sperm DNA bütünlüğünü bozar; sigaranın bırakılması birincil önceliktir.

Soru: Beslenme, vitaminler ve kürler tek başına sonucu değiştirir mi?
Cevap: Akdeniz tipi beslenme (haftada 2 balık, zeytinyağlılar, kırmızı meyveler vb.) %10 civarı destek sağlayabilir. Ancak temel belirleyiciler olan doğru progesteron düzeyi, ilaçların zamanında/doğru kullanımı ve embriyo kalitesi/genetiği sağlanmadan, iyi beslenme tek başına sonucu değiştirmez.

Soru: Progesteron kullanımında en kritik nokta nedir?
Cevap: Saatine ve doğru dozda kullanım. Özellikle vajinal progesteron fitiller düzenli ve aksatılmadan kullanılmalıdır; zira progesteron gebeliğin devamı için anahtar hormondur.

Soru: Her hastaya “çizik (scratch)” veya “histeroskopi” yapmak gerekir mi?
Cevap: Hayır. Bunlar kişiselleştirilebilir desteklerdir; rutin uygulama önerilmez. Endikasyon yoksa maliyeti artırmaktan başka fayda sağlamaz.

Soru: Yetersiz embriyoda “rahmi güçlendirerek” başarı artırılabilir mi?
Cevap: Hayır. Kötü embriyoyu en fazla kısa süreli tutturabilirsiniz; ilerleyen haftalarda kalp atımı durma ve kürtaj riski artar. Bu yüzden, önce embriyo kalitesi/genetiği optimize edilmelidir.

Soru: Genetik biyopsi (PGT) ve embriyo seçimi neden önemli?
Cevap: PGT, genetik olarak sağlıklı embriyoyu seçmeye yardım eder. Ayrıca yapay zekâ ile embriyo skorlama ve özel lazer/mikroskop sistemleri gibi teknolojiler embriyo seçiminde stresi azaltıp daha iyi sonuçlar sağlayabilir.

Soru: Merkeziniz “her embriyoyu transfer etmiyor” dediniz; neden?
Cevap: Tutmayacağı öngörülen embriyolar iptal edilerek gereksiz transfer yapılmıyor. Bu yaklaşım, daha etik ve mali/psikolojik yıpranmayı azaltan bir strateji olarak sunuldu; uygun olmayan embriyoda transfer ücreti iade edilebildiği belirtildi.

Soru: “Çok test yaptıralım, her yöntemi deneyelim” yaklaşımı doğru mu?
Cevap: Bilimsel temeli zayıf olan çok sayıda test/kür, süreci uzatır ve umutsuzluk yaratır. En doğrusu, kanıta dayalı, kişiye özel ve gereksiz invazivlikten kaçınan bir yol izlemek; sigara bırakmak, ilaçları doğru kullanmak, HSG ve hidrosalpenks gibi temel sorunları önce çözmektir.

Soru: İki tüp bebek denemem oldu; 3. gün embriyolarım vardı ama tutunma olmadı. 5. gün (blastokist) şart mı?
Cevap: Evet. 5. gün embriyoların gebelik potansiyeli daha yüksektir ve kendi içinde kalite sınıflaması yapılır. Merkez yaklaşımı: embriyonun görüntüsü/yapısı yapay zekâ ile değerlendirilir; genetik risk uyarısı varsa biyopsi (PGT) ile doğrulanır, sağlıklı ise transfer edilir. 3. gün embriyoları ise genellikle transfer edilmez; dış merkezden gelmişse 5. güne büyütülür, ilerleyemeyenler iptal edilir.

Soru: 3. gün embriyolarına PGT yapılamaz mı?
Cevap: Pratikte uygun değildir. 3. günde hücre sayısı azdır; biyopsi embriyoya zarar verebilir. PGT standardı 5. gün embriyolarıdır.

Soru: Embriyo oluşumu zayıfsa neler yapılabilir?
Cevap: Laboratuvarda píezo-ICSI, kalsiyum ekleme, özel solüsyonlar, büyüme faktörleri, embriyo detoks/proaktif kültür koşulları gibi tekniklerle döllenme ve gelişim desteklenebilir.

Soru: Genetik bozukluk taşıyıcısı çiftlerde 5 embriyodan 1’i sağlıklı çıktı ve tutunmadı. Kan şekerim transfer sonrası 400’e yükseldi. Şeker tutunmayı engeller mi?
Cevap: Kontrolsüz hiperglisemi daha çok erken gebelik kayıpları/kalp atımı durmaları ile ilişkilidir. Endokrinoloji takibi, glisemik kontrol ve stres yönetimi kritik. Tutunmayı doğrudan şeker “engellemez” demek doğru olmaz; ancak kötü kontrol kayıp riskini artırır.

Soru: Stres gerçekten bu kadar etkili mi?
Cevap: Evet. Transfer anında dahi yüksek stres rahim kasılmalarını artırıp kateter geçişini ve embriyonun tutunmasını zorlaştırabilir. Rahmin gevşek kalması için tıbbi önlemler alınır; ancak “anti-stres” bir sihirli ilaç yoktur. Rahatlama teknikleri/psikolojik destek somut fayda sağlar.

Soru: Hashimoto + PCOS + düşük progesteron ve 41 yaş… Nasıl yol izlenir?
Cevap: Öncelik iyi kalite 5. gün embriyo oluşturmak. TSH düzenlenmeden transfer yapılmaz. Progesteron kişiye özel hedefe göre ayarlanır; gerekiyorsa transfer öncesi kanda progesteron bakılarak iptal/erteleme veya doğal siklus gibi alternatifler seçilebilir.

Soru: İş yerim izin vermiyor; tedavi sürecinde resmi destek mümkün mü?
Cevap: Genel yaklaşım, uygun durumlarda raporla destek sağlamaktır. Uygulama kurum/merkez/iş yeri politikalarına göre değişebilir.

Soru: AMH değeri değişir mi? Kan sayımında eozinofilim (EOS) 6.2; sorun olur mu?
Cevap: AMH küçük dalgalanmalar gösterebilir; 1.5’un altı rezerv azalmasını işaret eder ve bu kalıcı eğilim olarak değerlendirilir. EOS tek başına belirleyici değildir; hemoglobin ≥11 g/dL olması tercih edilir. AMH yorumunda ultrason antral folikül sayısı ile uyum esastır.

Soru: “Soğan kürü” gibi uygulamalar rezervi artırır mı?
Cevap: Bilimsel dayanak yok. Hatta yanlış uygulamalar rezervin daha da düşmesine yol açabilir.

Soru: 6 kez 5. gün transferim negatif; üçü çok iyi kaliteydi. Rahimde sorun yok deniyor.
Cevap: Dosyayı baştan değerlendirmek gerekir. Özellikle HSG (rahim filmi) şart; hidrosalpenks gibi mikro sızıntılar ultrasonla kaçabilir ve tutunmayı engeller. “Rahimde sıvı yok” demek HSG’siz güvenli değildir.

Soru: HSG’yi ultrason kadar iyi gösterir mi?
Cevap: Tüpler ve olası sızıntılar için HSG daha üstündür. Hidrosalpenks HSG’de tüp genişlemesi/sızıntı ile değerlendirilir.

Soru: PCOS’ta aşılamanın yeri var mı?
Cevap: Klasik PCOS’ta aşılama önerilmez. Uyarı iğneleri çok sayıda folikülü aynı anda büyütebilir; iptal riski yüksektir. Bu grupta tüp bebek daha rasyoneldir.

Soru: Ovülasyon testi pozitif, 7 gün sonra progesteron 5.07 ng/mL çıktı. Fitil kullanmalı mıyım? (PCO görünümü var)
Cevap: ~5 değeri ovulasyon lehinedir. Gebelik oluşursa progesteron takibi ile gerektiğinde ekleme yapılabilir. PCO görünümü ile PCOS sendromu farklıdır: yumurtlayan ve progesteronu yükselen hasta PCOS olmayabilir.

Soru: AMH 0.54, iki kez kimyasal gebelik. Ne yapmalıyım?
Cevap: Embriyo genetiği ve rahim-tüp değerlendirmesi (HSG) öncelikli. Kimyasal gebeliklerde sık nedenler: genetik bozuk embriyo ve hidrosalpenks/rahim içi sorunlar. Sigara da risk faktörüdür. Embriyo seçiminde yapay zekâ + PGT yaklaşımı faydalıdır.

Soru: 37 yaş, AMH 0.43. Kendiliğinden hamile kalabilir miyim?
Cevap: Evet, olabilir. Ancak rezerv azaldıkça zamanla olasılık düşer. Strateji: embriyo bankalama (birden çok siklusta 5. gün embriyo dondurup “havuza” koymak). Genel gerçek: toplanan yumurtaların ~%70’i döllenir; döllenenlerin yaklaşık üçte biri 5. güne ulaşır. Bu yüzden hedef embriyo sayısı (ör. ≥5 embriyo) planlanır.

Soru: Histeroskopi/“çizik (scratch)” rutin mi?
Cevap: Rutin değil. İlk denemelerde ek fayda gösterilmemiştir; tekrarlayan başarısızlıklarda hasta bazında düşünülebilir.

Soru: Sperm DNA hasar testi tüp bebekte gerekli mi?
Cevap: Güncel uygulamalarda embriyolog seçimi ve/veya yapay zekâ destekli sperm seçimi ile DNA bütünlüğü dahil çoklu parametreler optimize edilir; ek katkı sınırlı kabul edilir. Spontan gebelik arayan çiftler için de belirgin fayda gösterilmemiştir.

Soru: “İndirim/ücret” gibi işlemsel sorular…
Cevap: Merkezler arası uygulamalar farklıdır. Ana ilke: gereksiz transferden kaçınmak, sağlam embriyoyu seçmek ve etik ilerlemektir (uygun olmayan embriyoların transferini iptal etme yaklaşımı gibi).

Soru: 28 yaşındayım, 10 yaşında çocuğum var. AMH 0.428, LH 17, FSH 5. Doktor “menopoz” dedi. Adet görüyorum, tüpler açık. Tüp bebek yaptıramıyorum; başka yol var mı?
Cevap: Bu değerlerle “menopoz”dan çok erken yumurtalık rezerv azlığı (DOR) söz konusu. Strateji: embriyo bankalama (uygunsa yumurta/embriyo dondurma) + doğal yolla denemeye devam. Böylece ilerisi için embriyo garanti havuzu oluşturup finansal/lojistik imkanlar el verdiğinde transfer planlanabilir.

Soru: “Doğal siklus” mu yoksa iğneli (uyarılmış) siklus mu daha iyi?
Cevap: Paylaşılan merkez verisine göre gebelik sonuçları benzer çıkmış. Karar hastaya göre kişiselleştirilmeli; hekim sizi tanıdıkça bir sonraki denemede daha uygun protokolü önerir.

Soru: Koenzim Q10’u 400 mg alıyorum. PGT’nin “normal” çıkmasına katkı sağlar mı?
Cevap: PGT sonucunun genetik normalliğini değiştirmez. Bazı takviyeler oluşabilecek embriyo sayısını artırmaya destek olabilir, ancak embriyonun genetik yapısını düzeltmez. Genetiği en çok etkileyen faktörler: kadında ileri yaş, erkekte sigara.

Soru: 36 yaş, 5 aşılama, 1 kimyasal, 2 dış gebelik (kendiliğinden). Neden hep dış gebelik oluyor?
Cevap: Tüplerde yapışıklık/sorun olabilir. HSG (rahim filmi) ile tüpler detaylı değerlendirilmelidir. Hidrosalpenks veya tüp patolojisi varsa kimyasal/dış gebelik riski artar; gerekli olgularda tüpün çıkarılması veya rahimle bağlantısının kapatılması gündeme gelebilir.

Soru: AMH 0.64, yaş 44; 3 deneme, 1 kimyasal, 6. gün embriyo var, sağlık sorunum yok. Tekrar denemeli miyim?
Cevap: Embriyo biyopsisi (PGT) yapılabiliyorsa önerilir; genetik olarak sağlıklı rapor gelirse transfer planlanır. Embriyo dondurulmuşsa uygun siklusta kişiselleştirilmiş transfer yapılır.

Soru: Doğal siklusta yumurta kalitesi daha mı yüksek?
Cevap: Genel olarak benzer. Hangi yaklaşımın daha iyi olacağı kişisel yanıtınıza bağlıdır.

Soru: PCOS’um var; ilk basamakta aşılama önerildi. Doğru mu?
Cevap: Klasik PCOS’ta aşılama genellikle önerilmez. Uyarı ilaçları çok sayıda folikülü aynı anda büyütebilir ve siklus iptal olabilir; bu grupta tüp bebek daha rasyoneldir.

Soru: İlk tüp bebek denemesinde rahme “çizik” (scratch) atmak gerekir mi?
Cevap: Hayır. İlk denemelerde fayda göstermeyen veriler var. Tekrarlayan başarısızlıklarda seçilmiş olgularda sınırlı katkıdan söz edilebilir; rutin değildir.

Soru: “Rahim anomalisi/dismorfik uterus” gebeliğe engel midir?
Cevap: Gebeliğe engel olmak zorunda değildir, ancak düşük ve erken doğum riskini artırabilir. Basit histeroskopik düzeltmelerle sonuçlar iyileştirilebilir.

Soru: İkinci/üçüncü denemelerde ücret indirimi olur mu?
Cevap: Politikalar merkezden merkeze değişir. Bazı merkezler tekrarlayan denemelerde kademeli indirim uygulayabilir; en doğru bilgi için kendi merkezinize danışın.

Vermiş olduğu değerli bilgiler için Prof.Dr.Gökalp Öner ‘e teşekkür ederiz.

*****

Bizi instagram ve Facebook tan da takip edebilirsiniz.