Tüp bebek tedavileri hakkında en çok merak edilen leri Doç.Dr.Nadiye Köroğlu cevapladı;
Tüp Bebek Tedavisi Nasıl yapılır Tüp bebek tedavisinde yumurta ve spermin laboratuvar ortamında birleşimi ile embriyo oluşturulup 5 gün gözlemlendikten sonra rahme transfer edilir. Üç günlük embriyo transferinin de uygun olduğu, hastaların durumuna göre karar verildiği belirtilmektedir.
Tüp Bebekte Güvenlik Sistemleri: Laboratuvar ortamında embriyoların karışmasını önlemek amacıyla barkodlama sistemleri kullanılmakta, yumurta ve sperm güvenliği sağlanmaktadır.
Hangi durumlarda Tedavi Kriterleri: Tüp bebek tedavisi; ileri yaş, düşük sperm sayısı, tüplerin tıkalı olması gibi durumlarda öncelikli olarak önerilmektedir. Genetik hastalıklarda da genetik tanılı tüp bebek tedavisi uygulanmaktadır.
Polikistik Over Sendromu ve Çikolata Kisti: Polikistik over sendromlu hastalarda genellikle yumurtlama tedavisine başlanır. Ancak, çikolata kisti durumunda tüplerde problem olması durumunda tüp bebek tedavisi önerilebilir.
Yayında Sorulan Sorular ve Doç. Dr. Nadiye Köroğlu’nun Cevapları
“Tüp bebek tedavisinde embriyo karışması riski var mı?”
Tedavide güvenlik sistemleri, barkodlama yöntemiyle sağlanır. Yumurta toplama ve sperm işlemlerinde hastaya özel çiplerle güvenlik önlemleri alınır, böylece karışıklık engellenir.
“Hangi durumlarda tüp bebek tedavisi önerilir?”
İleri yaş (38 yaş üstü), düşük sperm sayısı (5 milyonun altında), her iki tüpün tıkalı olması ve genetik hastalık taşıyıcılığı durumlarında tüp bebek tedavisi ilk seçenek olarak önerilir.
“SMA taşıyıcısı çiftlerde tüp bebek tedavisi nasıl yapılır?”
SMA taşıyıcısı çiftlerde, genetik tanılı tüp bebek tedavisi önerilir. Her iki ebeveynde de SMA taşıyıcılığı varsa %25 hasta çocuk riski vardır; bu durumda genetik tanılı tüp bebekle sağlıklı embriyo seçimi yapılır.
“Polikistik Over Sendromu (PCOS) olan hastalar tüp bebek tedavisine uygun mu?”
PCOS hastalarında yumurtlama problemi varsa öncelikle yumurtlama ilaçlarıyla tedavi önerilir. Tüp bebek tedavisi, diğer tedaviler yetersiz kaldığında tercih edilir.
“Çikolata kisti olanlar tüp bebek tedavisinden yararlanabilir mi?”
Çikolata kisti tüplerde tıkanıklık ve yumurta sayısında azalma yaratabilir. Bu hastalarda tüp bebek tedavisi sıklıkla tercih edilen bir seçenektir.
“Rahim filmi (HSG) çektirmeden tüp bebek tedavisi yapılabilir mi?”
Rahim filmi, tüplerin açıklığını ve yumurtalıkların durumunu görmek için önemlidir. Bu nedenle rahim filmi olmadan tüp bebek yapılması önerilmez.
“Embriyo 3. günde mi, 5. günde mi transfer edilmelidir?”
Genelde 5. gün embriyo transferi tercih edilir; ancak yeterli sayıda yumurta yoksa 3. gün embriyo transferi de yapılabilir. Transfer günü hastanın özel durumuna göre belirlenir.
“Genetik tanılı tüp bebek tedavisi hangi durumlarda yapılır?”
SMA gibi genetik hastalık taşıyıcılığı, ileri yaş ve tekrarlayan düşüklerde genetik tanılı tüp bebek yapılabilir. Bu yöntemle sağlıklı embriyo seçimi sağlanarak gebelik şansı artırılır.
“Tüp bebek tedavisinde yaş faktörü ne kadar önemlidir?”
Kadının yaşı tüp bebek başarısını doğrudan etkiler. 38 yaş ve üstündeki kadınlarda tüp bebek tedavisine daha erken başlanması önerilir, çünkü yaş ilerledikçe yumurta kalitesi düşebilir.
“Açıklanamayan kısırlık durumunda tüp bebek tedavisi ne zaman önerilir?”
Evlilik süresi 3 yılı geçtiyse ve kısırlık sebebi bulunamıyorsa, tüp bebek tedavisi ilk seçenek olabilir. Açıklanamayan kısırlıkta diğer tedavi yöntemlerinin başarı oranı düşüktü.
“Tüp bebek tedavisinde düşük yaşama riskini azaltmak için neler yapılabilir?”
Genetik testler ile sağlıklı embriyolar seçilebilir. Aynı zamanda rahim içi yapısı ultrason ve rahim filmi ile kontrol edilerek embriyonun tutunma şansı artırılır.
“Rahim içi yapışıklık tüp bebek başarısını etkiler mi?”
Evet, rahim içi yapışıklık embriyonun tutunmasını zorlaştırabilir. Histeroskopi ile yapışıklıklar giderildikten sonra tüp bebek tedavisine başlanması başarı şansını artırır.
“Sperm kalitesini artırmak için önerileriniz nelerdir?”
Sigara ve alkol tüketiminden kaçınılması, dengeli beslenme ve vitamin takviyeleri (örneğin C vitamini, E vitamini ve folik asit) sperm kalitesini artırabilir.
“Çikolata kisti olan bir hasta tüp bebek tedavisinde nelere dikkat etmelidir?”
Çikolata kisti olan hastalarda, tüplerin açık olup olmadığının değerlendirilmesi önemlidir. Ayrıca yumurta rezervi düşük olabileceğinden tedavi süreci buna göre planlanmalıdır.
“Genetik test yapılmadan tüp bebek yapılabilir mi?”
Genetik test genelde belirli durumlarda (örneğin tekrarlayan düşük veya ileri yaş) önerilir. Genetik test yapılmadan da tüp bebek yapılabilir ancak risk faktörleri göz önünde bulundurulmalıdır.
“Rahim kalınlığı embriyo tutunmasını nasıl etkiler?”
Rahim kalınlığı embriyonun tutunması için çok önemlidir. İnce rahim dokusu durumunda çeşitli tedavi yöntemleri ile rahim kalınlığı artırılmaya çalışılır.
“Tekrarlayan tüp bebek başarısızlıklarında hangi testler yapılmalı?”
Histeroskopi, genetik testler ve bağışıklık testleri tekrarlayan başarısızlıklarda önerilen testlerdir. Rahim yapısı, embriyo sağlığı ve bağışıklık faktörleri gözden geçirilmelidir.
“Aşırı kilonun tüp bebek tedavisi üzerindeki etkisi nedir?”
Aşırı kilo, rahimde kan akışını ve embriyonun tutunma şansını olumsuz etkileyebilir. Tedavi öncesinde kilo verilmesi, tedavi başarısını artırabilir.
“Yumurta kalitesini artırmak için ne yapılabilir?”
Beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleri, özellikle antioksidanlardan zengin gıdalar ve vitamin destekleri yumurta kalitesine katkı sağlar. Düzenli egzersiz ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları önemlidir.
“Rahimde yapısal bozukluk tüp bebek başarısını nasıl etkiler?”
Rahimde yapısal bozukluk varsa embriyo tutunması zorlaşabilir. Bu durumda cerrahi müdahale veya histeroskopi ile düzeltilme yapılması önerilir.
Yayının 2.bölümünde sorulan sorular ve cevağlar için Doç.Dr.Nadiye Köroğluna çok teşekkür ederiz.
