Prolaktin Hormonu nedir? Yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir ?

Prolaktin Hormonu

Prolaktin hormonu bir çok doktor tarafından yüksek olması (degerleri her zaman biz hastalar karıştırırız) hamileliği önlediği görüşünde bir kısmı ise yüksek olsa da kadın hamile kalabilir Örnek olarak da yeni doğum yapmış olan kadınların emzirme döneminde prolaktinlerinin yüksek olmasına rağmen tekrar gebe kalabilmeleri. Tüp bebek tedavilerinde Prolaktin hormonunun etkisini ne olduğunuz tedaviye başlamadan önce nasıl bir başka tedavi süreci geçirilmesi gerektiğini öğrenmek istedik

Prolaktin nedir?

Prolaktin hormonu 200’e yakın aminoasitten oluşan bir proteindir. Beynin orta bölgesinde bulunan ve hipofiz adı verilen salgı bezi tarafından salgılanmaktadır. Hem kadın,hem de erkekte mevcuttur, farklı aralıklarla salgılandığı için günün farklı saatlerindeki düzeyleri değişkendir,örneğin uyku başlangıcından hemen sonra artar ve gecenin sonuna kadar artış devam eder.Bunun yanı sıra stres,yemek yeme,memenin uyarılması,emzirme ve kadınlarda yumurtanın çatlama dönemindeki östrojen yükselmesi prolaktin salınımını arttıran diğer faktörlerdir.

Prolaktin hormonu ne işe yarar?

Prolaktinin etki gösterdiği en önemli organ memedir. Gebelik boyunca meme dokusunun gelişmesini sağlar.Gebelikte mevcut olan yüksek östrojen ve progesteron hormonları doğumdan sonra hızla düşmekte ve böylece prolaktinin emzirmeyi başlatmasına imkan sağlamaktadır.

Prolaktin seviyeleri ne anlama geliyor ?

Prolaktin düzeyleri kadınlarda 20 ng /ml’nin altındadır,genelde 13-15 cıvarında çıkmaktadır. Laboratuarlar arasında küçük farklılıklar olabilir. Gebelik sırasında düzeyleri artar. Yüksek prolaktin düzeylerine yol açan birçok neden vardır. En sık karşılaşılan nedenler arasında prolaktinoma da denilen iyi huylu hipofiz tümörleri, tiroid bezinin yetersiz çalışması ve kullanılan bazı ilaçlar sayılabilir. Prolaktinoma olarak da adlandırılan prolaktin adenomları en sık rastlanan hipofiz bezi tümörleridir. 10 mm’den küçük olanlar mikroadenom olarak adlandırılır ve belli aralıklarla takip edilmelidir.

Prolaktin yüksekliği ne demek?

Prolaktin değerlerinde genellikle orta düzeyde yükselmeye yol açar ve ilaç tedavisi uygulanır. Makroadenomda tümör 10 mm’den büyüktür. Prolaktin düzeylerinde artışla beraber, görme bozuklukları ve baş ağrılarına neden olabilir. İlaç tedavisine genellikle iyi cevap alınmaktadır,ameliyat sıklıkla gerekmez.

Psikiatri hastalarında kullanılan bazı antipsikotik ilaçlar ,depresyon tedavisi için verilen antidepresanlar da prolaktin değerlerinde yükselmeye yol açmaktadır.Ayrıca polikistik yumurtalık sendromunda % 30 oranında prolaktin değerleri yüksek bulunabilir .Hafif veya orta düzeyde olan bu yükseklik ilaç tedavisi ile düzelecektir. Böbrek yetmezliği ve siroz gibi bazı hastalıklarda da prolaktin değerleri yükselmektedir.

Yüksek hormon düzeylerinde göğüsten süt gelmesi,adet düzensizlikleri veya adet görememe ve cinsel istekte azalma gibi şikayetler gözlenebilmektedir.

Prolaktin Hormonunun Tedavisi

Prolaktin hormonun yüksek olduğu durumlarda tedaviyi belirlerken altta yatan neden çok önemlidir.Herhangi bir kronik hastalığın, tiroid fonksiyon bozukluğunun ,hipofiz tümörünün (adenom) veya ilaç kullanımının söz konusu olmadığı durumlarda hastanın şikayetleri ve çocuk isteği göz önüne alınarak tedavi düzenlenmektedir.

Prolaktin hormonunu normal değerlere düşürmek için kullandığımız bazı ilaçlar vardır.Günlük dozlar şeklinde kullanılan ilaçların yanında ,daha az yan etkisi olan ve haftada 2 kez kullanılabilen ilaçlar da mevcuttur.Ortalama bir veya iki aylık tedavi yeterli olmaktadır.

Hipofizde adenom varlığında ,tümörün boyutu ve mevcut şikayetlere göre , tedavi süresi uzun olmakta ve tümörün boyutları belli aralıklarla kontrol edilmektedir.

Prolatiktin hormonu ilaç ile tedavi

Prolaktin değerlerinde kişisel farklılıktan söz edebilmek için yukarıda bahsettiğim tüm nedenlerin araştırılarak mevcut olmadığının doğrulanması gerekmektedir. Bazı kadınlarda nedenin açıklanamadığı prolaktin yüksekliği saptanabilmektedir ve ilaç tedavisine kısa sürede cevap alınmaktadır.

Prolaktini yüksek olan tüp bebek tedavisine girebilirler mi?

Tüp bebek tedavisine başlamadan önce prolaktin değerlerinde yükselmeye yol açan tüm nedenler araştırılarak,sorun varlığında uygun bir şekilde tedavileri sağlanmalıdır ,örneğin hipofizde adenom varlığının MR ile tespit edilmesi, tiroid fonksiyon testlerinin yapılması, ilaç kullanımının sorgulanması, varsa diğer mevcut hastalıkların tespiti gibi. Bu gibi durumlarda öncelikle sorunu gidermek için uygun tedavi seçenekleri öncelikle planlanmaktadır.

Bunların dışında prolaktin düzeylerini normal sınırlara indirmek için ilaç tedavisi uygulanmakta ve hasta tedaviye alınmaktadır.

Prolaktin tüp bebek tedavisine etkisi

Tüp bebek tedavisine başlamadan önce prolaktin değerlerinde yükselmeye yol açan tüm nedenler araştırılarak tüp bebek tedavisine karar verilmelidir.

Prolaktin yüksek olduğu halde kendiliğinden yada tüp bebek tedavisi ile hamile kalan var mı? Bu geneli bozan durumlar sizce neden olmaktadır?

Bazen herhangi bir neden olmaksızın da prolaktin düzeylerinde hafif yükselme saptanabilmektedir ve bu durum herhangi bir şikayete yol açmamaktadır. Hastaların neredeyse üçte birinde görülen bu durum ‘açıklanamayan prolaktin yüksekliği’ olarak adlandırılmaktadır. Makroprolaktinemi olarak tanımlanan bir durum da bu grup içinde yer alır. Dolaşımda bulunan büyük moleküllü ve düşük aktiviteye sahip makroprolaktinler hormon değerlerinde yükselmeye neden olmaktadır , ancak genellikle herhangi bir şikayete yol açmaz ve böyle durumlarda hasta kendiliğinden veya tüp bebek tedavisi ile hamile kalabilir.

Prolaktin hormonu nasıl normal seviye de tutulur ?

Prolaktin hormonunu yükseltmemek ve normal olarak tutmak için bizim yapabileceğimiz şeyler var mı?(mesela stresten uzak durmak, vs. gibi)

Prolaktin hormonu vücudumuzda belli bir ritm ile salgılananan hormonlardan biridir, yukarıda bahsettiğim gibi birçok nedenle salgılanması artabilmektedir.Bu nedenler arasında stres de söz konusudur.Yaşam koşullarının zorluklarına rağmen stresle baş etmeyi başarmak ve uygun yöntemler geliştirerek mümkün olduğunca stresten uzak durmak birçok sorunda olduğu gibi bu konuda da olumlu etki yapabilmektedir.Ayrıca tiroid fonksiyonlarının kontrolü ve sorun varlığında tedavisi de prolaktin düzeylerinin normal değerlere dönmesini sağlayacaktır.