Tüberküloz ve Kısırlık

Tüberkülozlu hastalarda tüp bebek tedavisi başarısı, mikroenjeksiyon tedavileri sonrasında elde edilen gebelik şansı da, bu tür problemi olmayan kadınlara göre daha azdır.
Mycobacterium Tuberculosis adlı bakterinin, solunum yoluyla bulaşması sonucu oluşur. Tüberküloz, genellikle az gelişmiş ve gelişmemiş ülkelerde görülür. Gelişmiş ülkelerde nadirdir. Hastalıklı kişide, hiç bir bulgu vermeyebileceği gibi, hafif ateş, kronik öksürük, gece terlemesi ve kilo kaybı gibi bulgular görülebilir. ilk etapta akciğeri tuttuktan sonra, kan yoluyla diğer organlara yayılabilir. Kadınlık organları göz önüne alındığında sıklıkla tüpleri ve rahim içi dokusunu tutar. Tüplerde kalşılaşma, fonksiyon bozukluğu ve tıkanıklık yaparak infertiliteye yol açar.İlaç tedavisi ile akciğerlerdeki enfeksiyon geçse dahi, tüplerdeki hasar genellikle kalıcıdır. Operasyonla tüplerin açılması ve normal fonksiyonuna kavuşması düşük bir olasılıktır. Rahim içi dokusuna yayılması ise endometrit adını alır. Diğer bakteriyel ve viral endometritlerden farklı olarak, sadece rahim içini tutması bile infertiliteye sebep olabilir. Rahim içinde dokularda sertleşme ve yapışmaya yol açarak gebelik şansını düşürür. Meydana gelen yapışıklıklar, Histeroskopi denilen teknikle açılarak, rahim içi bebek büyütebilecek boyutlara getirilir. İşlem sonrası % 80’e varan gebelik oranları bildirilmesine karşın, genelde gebelik şansı arzu edilen seviyelerde değildir. Aynı şekilde, tüp bebek , mikroenjeksiyon tedavileri sonrasında elde edilen gebelik şansı da, bu tür problemi olmayan kadınlara göre daha azdır. Pelvik alanda (rahim, tüpler, yumurtalıklar) yapılacak, ameliyat, kürtaj, yumurta toplama gibi cerrahi girişimler sessiz halde duran tbc mikrobunu aktive ederek tekrar akut enfeksiyon gelişmesine sebep olabilir. Tuberkülozlu bir kadın gebe kalırsa, mikrop nadiren bebeğe geçer. Bu geçiş bebeğin içinde yüzdüğü amnios mayiini yutması veya göbek kordonundan kana karışması ile olur. Bebekte gelişme geriliğinden ölüme kadar çeşitli ağırlıklarda seyredebilir. Eğer tanı erken koyulursa, tedavi ile yenidoğanda bulgular en aza indirilir. Fakat hastalık önceden bilinmiyorsa gebelikte ilk tanıyı koymak zordur. Bunun sebebi, nefes almada zorlanma, terleme ve halsizlik gibi tüberküloza ait bulguların gebelikte de rastlanan bulgular olmasıdır. Diğer bir zorluk da gebede röntgen çekerek tbc araştırması yapılmasındadır. İsoniasid ve Etambutol gebelikte kullanılabilecek mümkün olan en emniyetli ilaçlardır. Tedavi 3-9 ay gibi uzun bir süre alır. Doğum için özel bir girişim veya sezaryan gerekmez. Bebek doğduktan sonra 3 ay kadar anneden uzaklaştırılması, tbc aşısı yapılması ve ilaç tedavisi verilmesi önerilmektedir. Dr. Gurur Polat |