Polikistik over (PCO) rahatsızlığında tanı nasıl koyulmaktadır.?

Polikistik over (PCO) rahatsızlığında tanı nasıl koyulmaktadır.? PCOS kadınlarda görülen yumurtlama problemlerinin en sık sebebi olup %70’ini oluşturmaktadır. Overlerde çok sayıda küçük kistlerin varlığı ve fazla androjen üretimi ile olur. Bu küçük kistler aslında büyümeye aday olan foliküllerdir fakat mevcut hormonal problemler nedeniyle PCOS’da bu foliküllerden birinin baskın hale geçerek büyümesi ve diğerlerinin büyümesi gerçekleşmemektedir. Böylelikle her ay düzenli yumurtlama olmamaktadır.

PCOS hastalarında obezite, yüzde ve vücutta aşırı kıllanma, düzensiz adet görme ya da kendiliğinden hiç adet görememe, infertilite ve düşük şikayetleri görülebilmektedir.
PCOS hastalığının nedeni net olarak anlaşılmış değildir fakat ailevi yani genetik yönünün olduğu bilinmektedir.
PCOS hastalarının ilerideki yaşantılarında tip 2 diabet (şeker hastalığı), kalp damar hastalıkları ve rahim kanseri gelişme riskleri vardır. Ayrıca, PCOS hastalarının gebelikleri sırasında şeker hastalığı gelişme riskleri mevcuttur.

Polikistik over (PCO) rahatsızlığında tanı nasıl koyulmaktadır.?

Genellikle aşağıdaki 3 kriterden ikisi mevcutsa tanı konulmaktadır;
1. Adet düzensizliği veya hiç adet görememe
2. Kan testleri ile yüksek LH, yüksek testosteron veya klinik olarak kıllanma, akne gibi androjen yüksekliğini ifade eden bulgular
3. Ultrasonda polikistik over görüntüsü örneğin:yumurtalıkların birisinde bile 10’nun üzerinde 2-9 mm’lik foliküllerin varlığı

PCOS hastaları çocuk sahibi olmak istediklerinde ilk önerilecek olan hasta kilolu ise kilo vermesi olmalıdır.

Polikistikover PCO hastaları ne şekilde tedavi olurlar?

Eğer eşlik eden sperm problemi ve tubal patoloji yoksa Clomiphene veya Tamoxifene gibi ilaçlarla yumurtlama takibi yapılıp foliküller büyüdüğünde ilişkide bulunmak ya da aşılama (inseminasyon) önerilebilir.

Üç aylık bu tip takiplerle %70 yumurtlama elde edilebilmektedir fakat gebelik elde etme oranı %30’dur.

Eğer üç aylık takipte bu ilaçlarla folikül gelişimi sağlanamamış ise iğneler (HMG, FSH) ile folikül büyütmeye geçilebilir.

PCOS hastaları bu iğnelere aşırı cevap verebileceğinden küçük dozlarda başlanmalı ve cevaba göre doz ayarlanmalıdır. Ayrıca bu tedaviler sırasında ultrason ile takip aşırı bir foliküler gelişimi önlemek için önemlidir. Eğer kimine göre 3 kimine göre 6 ay bu iğne tedavileriyle gebelik elde edilememiş ise tüp bebek tedavilerine geçmekte yarar vardır.

PCOS’un cerrahi tedavisinde laparoskopik olarak overe çok yerden delik açarak over dokusunda kısmi tahribat oluşturmak ve over dokusunun bir kısmının çıkarılması yapılmaktaysa da muhtemel karın içi yapışıklık oluşturma potansiyelinden dolayı önerilmemektedir.
Son zamanlarda PCOS‘un tedavisinde yer alan bir diğer ilaç metformin’dir. PCOS hastalarının bir kısmında insülin hormonuna direnç mevcuttur ve vücut bu duruma fazla insülin üreterek cevap vermektedir. Bazı otoriteler bu insülin fazlalığının PCOS’un altta yatan patolojisi olduğunu ileri sürmektedir.

Çünkü yüksek insülin düzeyleri androjen salınımını uyarmakta ve bu da foliküler gelişimi etkilemektedir. Metformin vücudun insüline duyarlılığını artırarak insülin direncini kırmaktadır. Bu sebeple Clomiphene veya Tamoxifen kullanımına ya da iğnelere metformin eklenmesinin faydalı olduğu ve gebelik oranlarını artırdığı ileri sürülmektedir. Metformin kullanımı öncesi böbrek fonksiyonlarının kontrol edilmesi önerilmektedir.