Yüksek FSH ve Düşük AMH Değerlerinde Tüp Bebek Tedavileri – Dr. Emin Haqverdiyev

Hava sıcaklığı tüp bebek başarısını etkiler mi?
Havanın sıcak ya da soğuk olması tüp bebek tutunmasına doğrudan etki etmez. Yazın ya da kışın da başarılı tüp bebek sonuçları elde edilebilir. Bu sadece yanlış bir inanıştır.

FSH ve AMH değerlerinin anlamı nedir?
FSH yükseldiğinde bu, vücudun yumurtalıkları uyarma çabasını gösterir. AMH ise antral foliküllerden salgılanır ama tek başına anlamlı değildir. Yaş, ultrason bulguları ve diğer testlerle birlikte değerlendirilmelidir.

AMH değeri dalgalanma gösterir mi?
AMH sabit bir testtir, dalgalanmaz. 0.3, 0.4, 0.5 gibi düşük değerlerin hepsi klinik olarak benzer kabul edilir. Yükseltmek için yapılan tedavilerin sonuçları genellikle anlamlı değişim yaratmaz.

Yumurta gençleştirme ve PRP/egzozom tedavileri
FSH yüksek ve AMH düşük hastalarda yaş, ultrason görüntüsü uygunsa PRP veya egzozom gibi yenileyici tedaviler denenebilir. Donör yumurta isteyenler içinse farklı etik, sosyal süreçler vardır.

Tüp bebekte genetik tarama ve sonuçlar
Genetik incelemede embriyodan küçük bir parça alınır. Bu parça dış yüzeydeki hücrelerden alınırsa sonuç yanıltıcı olabilir. Genetik kusur varsa, düzeltmek şu an için mümkün değildir.

Tüplerin tıkanıklığı ve rahim filmi değerlendirmesi
Tüplerin nereden kapalı olduğuna göre yaklaşım değişir. Ameliyatla açmak her zaman önerilmez; çünkü embriyo taşıma fonksiyonu zarar görebilir. Bazı durumlarda tüpün tamamen çıkarılması da risklidir.

Histeroskopi ve endometrium değerlendirmesi
Başarısız tüp bebek denemeleri sonrasında rahim içi (endometrium) yeterince araştırılmalı. Görüntüleme yetersizse, histeroskopi ile doğrudan bakılması önerilir.

Başarısızlık nedenleri: doku uyuşmazlığı ve sperm kusurları
Tutunmama nedenlerinden biri HLA uygunsuzluğu olabilir. Sperm DNA’sındaki hasarlar da embriyonun gelişmesini engelleyebilir. Elektriksel ayırma yöntemleri önerilir.

Endometriozis ve tüp bebek
Endometriozisi olan hastalarda önce tüp bebek yapılıp yumurtalar alınmalı, sonra ameliyat düşünülmelidir. AMH düşüklüğü ve çikolata kistleri ameliyat gerekmeden de gebelikle sonuçlanabilir.

Makrofaj aşısı (gebelik aşısı) uygulaması
Genetik olarak sağlam embriyoya rağmen tutunamama varsa, makrofaj aşısı önerilir. Bu tedavi reseptivite sorunlarını çözmeye yönelik güncel bir yöntemdir.

Öne çıkan sayılar :

0.3 – 0.8 AMH değerleri: Düşük rezerv olarak kabul ediliyor ve bu aralıktaki değer farkları klinik olarak belirleyici değil.

%50 pozitif sonuç: Havanın 40 derece olduğu gün bile 5 hastanın 4’ünde pozitif sonuç elde edilmiştir.

28 yaş altı donör seçimi: Donör seçiminde yaş sınırı, evlilik durumu ve iki çocuk şartı gibi sıkı kriterler uygulanıyor.

Yayında sorulan sorular ve cevapları

Embriyo genetik olarak kusurluysa düzeltilebilir mi?
Hayır. Şu anki teknolojiyle genetik kusurlar düzeltilemez. Sağlam embriyoyu seçmek dışında seçenek yoktur.

AMH 0.5 olan biri hamile kalabilir mi?
Yaşı 35’in altındaysa tedavi denenebilir. Üzeri ise zaman kaybetmeden tüp bebek önerilir.

Endometriozis ve yüksek CA125 durumunda ne yapılmalı?
Ameliyatsız tüp bebek önerilir. Endometrioid kist varsa CA125 yüksekliği normal olabilir. Ameliyat son çare olmalıdır.

Genetik olarak sağlam embriyo tutunmazsa ne yapılmalı?
Makrofaj aşısı önerilir. Bu durumda endometriumun embriyoyu kabul edebilme kapasitesi artırılmaya çalışılır.

3 deneme sonrası kimyasal gebelik ve amh 0.6 ise ne önerilir?
Yaşa ve geçmiş denemelere göre detaylı analiz yapılmalıdır. Sperm kalitesi, rahim yapısı, genetik değerlendirmeler yeniden gözden geçirilmelidir.

AMH 5.1, endometriozis ve her iki tarafta 5 cm kist varsa ne yapılmalı?
Ameliyat önerilmez, tüp bebek öncelikli olmalıdır. Kistler embriyo kalitesini etkileyebilir ama gebe kalma şansı vardır.

Embriyo genetik olarak sağlam ama yine tutunmuyor, neden olabilir?
Reseptivite sorunu olabilir. Makrofaj aşısı ile desteklenmesi önerilir.

Kadın 43 yaşında, amh 0.6, embriyolar 5. güne gidiyor ama başarısızlık var. Ne önerilir?
Bu yaşta laboratuvar olanakları da sınırlıdır. Daha fazla deneme öncesi neden belirlenmeli, umut verici ama gerçekçi olunmalıdır.

Vermiş olduğu değerli bilgiler için Dr.Emin Haqverdiyev e çok teşekkür ederiz.

***