Polikistikover, Endometriozis Tedavileri ve Tüp Bebek Beslenme.

Polikistikover, Endometriozis tedavileri ve tüp bebek beslenme.
Doç.Dr. Serap Simavlı

Bu programımızda Doç.Dr.Serap Simavlı Canlı Yayınımızdaydı. Polikistikover, Endometriozis tedavileri ve tüp bebek beslenme konularında bilgiler verdi ve katılan arkadaşlarımızın sorularını cevapladı. Özet Olarak şunları söyledi;

Polikistik Over Sendromu (PCOS): Polikistik over, kadınların üreme çağında sık rastlanan bir durumdur. Polikistik over sendromunda, adet düzensizliği, insülin direnci ve hormonal dengesizlikler yaşanır. Tedaviye yanıt vermeyen durumlarda ileri yaşlarda kalp, tansiyon ve şeker hastalıklarına yol açabilir.

Endometriozis ve Tedavisi: Endometriozis, rahim dışındaki doku büyümesiyle ilişkilidir ve infertiliteye (kısırlık) neden olabilir. Endometriozis odakları genellikle yumurtalıklarda veya rahim dışında büyür ve şiddetli ağrılara sebep olabilir. Endometriozis vakalarında, cerrahi müdahale gerekebilir.

Polikistik Over ve Tüp Bebek: Polikistik over hastalarının tüp bebek tedavisinde başarı şansı yüksektir. Ancak tedavi öncesinde insülin direnci ve kilo kontrol altına alınmalıdır. Düzenli bir diyet ve fiziksel aktivite, başarı şansını artırır.

Beslenme ve Hayat Tarzı Değişiklikleri: Polikistik over hastalarında, karbonhidrat ve rafine şekerden uzak durulması, düzenli egzersiz yapılması önerilir. İnsülin direncini kırmak için beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesi önemlidir.

Bu arada bir hasta vakası anlattı : Daha önce 3 defa tüp bebek yaptırmış ve negatif olmuş bir hasta geldi. Polikistikoverdi. Kilosu vardı. Kendisine mutlaka kilo vermesi gerektiğini belirttik. 3 aylık bir süre içinde 15 e yakın kilo verdi. Artık tüp bebek tedavisine başlayabilir miyiz diye sordu. Tamam başlayabiliriz dedi. Geldiğinde spontan hamile olduğunu gördük dedi…
Polikistikover sorunlarında kilo kaybında bu tür spontan gebelikler yaşanmaktadır.

Her 4 kadından 1’inde polikistik over sorunu yaşıyor dedi.

Endometriozis, tüp bebek merkezlerine başvuran kadınların %30-40’ında görülmekte olduğu belirtti

Adet sorunu yaşayan polikistikover sorunu yaşayanlar kilo kaybı %5-10 arasında olduğunda, adet döngüsü normale dönebiliyor dedi.

Daha sonra katılımcıların sorularını cevapladı;

Soru: Pcosu olan bir hasta, adet döngüsü düzenli ancak E2 (estradiol) seviyeleri düşük çıkıyor. Yumurtlama döneminde E2 seviyesini nasıl artırabiliriz.
Cevap: E2 seviyesi 50 civarında ise kaliteli bir oosit (yumurta) elde etmek mümkün değildir. Bu durumda, yumurta kalitesini artırıcı destek tedaviler uygulanmalıdır.

Soru: Turner sendromlu bir hasta, yumurta rezervi çok düşük olduğunu öğrendi. Yumurta rezervini artıracak bir yöntem var mı?
Cevap: Turner sendromunda yumurta rezervi çok azdır veya hızlı kaybolur. Şu an için bu duruma yönelik etkin bir tedavi yoktur.

Soru: Endometriozis olan bir hastada rahim dışında doku büyümesi olduğu için sürekli ağrılar yaşanıyor. Cerrahi tedavi önerilmiyor. Ağrı nasıl kontrol altına alınabilir?
Cevap: Endometriozis odakları ağrıya neden olabilir. Ağrı için doğum kontrol hapları veya progestinler kullanılabilir. Eğer ağrı şiddetliyse, laparoskopi ile cerrahi müdahale yapılabilir.

Soru: Polikistik over sendromu olan ve iki kez düşük yapan bir hasta, tüp bebek tedavisine başladı. Hamile kalma şansı nedir?Cevap: Gebelik şansı yüksek olabilir, ancak tekrarlayan düşükler nedeniyle pıhtılaşma bozukluğu olup olmadığının incelenmesi gerekir. Ayrıca rahim şekil bozukluğu olup olmadığına da bakılmalıdır.

Soru: Donmuş embriyo transferi sırasında progesteron seviyesine bakmak önemli midir?
Cevap: Evet, donmuş embriyo transferi sırasında progesteron seviyesinin belirli bir düzeye ulaşması gereklidir. Düşük seviyede ise transfer iptal edilir, orta düzeyde ise ek dozlarla desteklenir.

Soru: Polikistik over sendromu olan ve 18 yumurta toplanan bir hastada tüp bebek denemesi başarısız oldu. Ne yapılabilir?
Cevap: Tek embriyo transferi ile gebelik şansı %60-70 arasında değişir. İlk denemede başarı sağlanamazsa, dondurulmuş embriyo varsa onunla devam edilebilir. Tedavi basamakları dikkatle gözden geçirilmelidir.

Soru: 45 yaşında bir hasta, 3. gün embriyosunda 6, 7 ve 9 hücre var. Şans nedir?
Cevap: 9 hücre iyidir, 7 hücre de kabul edilebilir, 6 hücre ise biraz azdır. Ancak, 45 yaşında embriyolarda genetik problemler artar. 3 embriyodan genetik olarak sağlıklı olan varsa gebelik şansı vardır.

Soru: Prolaktin seviyesi ellilerde olan bir hasta tüp bebek tedavisi için ne yapmalı?
Cevap: Prolaktin seviyesi yüksekse, tedaviye başlamadan önce bu seviyeyi ilaçlarla normale düşürmek gereklidir.

Soru: Hipogonadotropik hipogonadizm olan bir hasta, adet göremiyor ve yumurtlama gerçekleşmiyor. Tedavi nasıl olmalıdır?
Cevap: Hipogonadotropik hipogonadizm, beyinden yumurtalıkları uyaran hormonların yetersizliğinden kaynaklanır. Bu durumda yumurtlamayı uyarmak için ilaç tedavisi gerekir. Uyarım yapılmadığında adet görmek mümkün değildir.

Soru: Kimyasal gebelik yaşayan bir hasta, tekrar hamile kalmak için ne kadar beklemelidir?
Cevap: Kimyasal gebelik sonrası kürtaj yapılmamışsa, bir ay dinlenme yeterli olabilir. Eğer kürtaj yapılmışsa, en az iki ay beklemek gerekir.

Soru: “Pcos var, adetimin 21. gününde progesteron ölçümü yapıldı, değer 0.1 çıktı. Ne yapmalıyım?”
Cevap: “Bu, ovülasyonun olmadığını gösterir. Ovülasyon indükleyici ilaç tedavisi gerekebilir. Polikistik overlerin çoğunda kendiliğinden yumurta gelişimi olmaz.”

Soru: “Polikistik over sendromu olan ve düzenli adet gören bir hastayım. 14. gün yumurtlama oluyor fakat E2 (estradiol) seviyesi düşük çıkıyor. Ne yapabilirim?”
Cevap: “E2 düzeyi 50 civarında olduğunda kaliteli bir oosit (yumurta) elde etmek zor olur. Yumurtlama oluyor fakat bu düzeyle yumurta kalitesinde problem olabilir. Destekleyici tedavi gerekebilir.”

Soru: “Turner sendromluyum, yumurta rezervim çok düşük, ne yapabilirim? Yumurta rezervini artıracak bir yöntem var mı?”
Cevap: “Maalesef Turner sendromunda yumurta rezervi çok az olur ya da hızlı kaybedilir. Şu anda bu duruma yönelik yeni bir tedavi bulunmamaktadır.”

Soru: “Endometriozis nedeniyle ciddi ağrılar yaşıyorum. Doktorum cerrahi müdahaleyi önerdi. Ağrı için başka ne yapılabilir?”
Cevap: “Endometriozis, bulunduğu bölgelerde yapışıklık ve şiddetli ağrılara neden olabilir. İlk etapta ağrı için doğum kontrol hapları veya progestin içeren ilaçlar verilebilir. Ağrı çok şiddetliyse, laparoskopi ile cerrahi müdahale gerekebilir.”

Soru: “Polikistik over sendromum var, iki düşük yaşadım, tüp bebek tedavisine başladım. Hamile kalma şansım nedir?”
Cevap: “Polikistik over sendromu olan hastaların tüp bebek tedavisiyle hamile kalma şansı yüksektir. Ancak, tekrarlayan düşükler nedeniyle pıhtılaşma bozukluğu olup olmadığını kontrol etmek faydalı olacaktır.”

Soru: “Donmuş embriyo transferinde progesteron seviyesine bakmak önemli mi?”
Cevap: “Evet, donmuş embriyo transferinde progesteron seviyesinin belirli bir düzeye gelmiş olması önemlidir. Düşükse, transfer iptal edilir veya ek dozlar verilerek desteklenir.”

Soru: “45 yaşındayım, 3. gün embriyosu 6, 7 ve 9 hücreden oluşuyor. Şansım nedir?”
Cevap: “9 hücre iyi, 7 de kabul edilebilir, 6 ise biraz daha azdır. Ancak 45 yaşında embriyolarda genetik problemler artar, bu yüzden şans embriyoların genetik yapısına bağlıdır.”

Soru: “Prolaktin seviyem ellilerde, bu tüp bebek tedavisi için bir engel midir?”
Cevap: “Prolaktin seviyesi tüp bebek tedavisine başlamaya engel olmaz, ancak transferden önce prolaktin seviyesinin normale düşürülmesi gerekir.”

Soru: “Hipogonadotropik hipogonadizmim var, adet göremiyorum. Tedavi ne olmalıdır?”
Cevap: “Bu durumda, beyinden yumurtalıkları uyaran hormonlar yetersizdir. Yumurtlamayı uyarmak için ilaç tedavisi gereklidir. Aksi takdirde, adet görmek ve yumurtlama olmaz.”

Soru: “Kimyasal gebelik geçirdim, tekrar hamile kalmak için ne kadar beklemeliyim?”
Cevap: “Kürtaj yapılmadıysa, bir ay beklemek yeterli olabilir. Ancak kürtaj yapılmışsa, en az iki ay beklemek gerekir.”

Soru: “Polikistik over sendromum var, tüp bebek denemesi yapıldı ama başarı olmadı. Ne yapmalıyım?”
Cevap: “İyi bir embriyo transferiyle gebelik şansı %60-70 arasındadır. Başarı sağlanamadığında, dondurulmuş embriyo varsa onunla tekrar deneme yapılabilir.”

Soru: “Embriyo transferi sırasında rahimde kalınlaşma yeterli olmadı. Bunun sebebi ne olabilir?”
Cevap: “Endometrium kalınlığı hormonlarla artırılabilir. Bazen damarları genişletici ilaçlar da kullanılır. Gerekirse PRP veya gebelik aşısı ile rahim duvarı desteklenir.”

Soru: “Sperm morfolojisinde bozukluk var, bu gebeliği etkiler mi?”
Cevap: “Evet, sperm morfolojisi gebelik üzerinde önemli bir etkendir. Morfoloji bozukluğu varsa, tüp bebek işlemi zor olabilir. Sperm kalitesini artırmak için antioksidan tedaviler verilebilir.”

Soru: “Yumurtalık rezervim düşük ve endometriozis teşhisi kondu. Bu durum tüp bebek tedavisini etkiler mi?”
Cevap: “Endometriozis, yumurta rezervini ve kalitesini olumsuz etkiler. Büyük boyutlu endometriozis varsa, cerrahi müdahale gerekebilir.”

Soru: “Kimyasal gebelik neden oluşur?”
Cevap: “Kimyasal gebelik, embriyonun rahime tutunamaması nedeniyle oluşur. Rahim filmi çekilerek, rahim yapısında bir problem olup olmadığının kontrol edilmesi gerekir.”

Soru: “Zayıf bir polikistik over hastasıyım, adet düzensizliğim var. Nasıl geçer?”
Cevap: “Zayıf polikistik over hastalarında, insülin direnci veya tiroid problemleri olabilir. Bu tür sorunlar tedavi edildiğinde adet düzensizliği düzelebilir.”

Soru: “21 yaşındayım, dondurulmuş 3 embriyom var. İkili transfer olabilir mi?”
Cevap: “Hayır, 21 yaşında tek embriyo transferi yapılır. İlk iki denemede negatif olursa, üçüncü denemede çift embriyo transferi yapılabilir.”

Soru: “Tüp bebek tedavisi sonrası kimyasal gebelik geçirdim. Embriyo kalitesi nasıldı?”
Cevap: “Embriyo kalitesi yeterli olmayabilir. Genetik inceleme yapılmadıysa, embriyo kalitesi düşük olabilir.”

Soru: “Prolaktin seviyem ellilerde, bu tüp bebek tedavisi için bir engel midir?”
Cevap: “Prolaktin seviyesi yüksekse, transferden önce ilaçlarla normale düşürülmesi gerekmektedir.”

Soru: “Yumurta kalitesini artırmak için hangi besin takviyeleri önerilir?”
Cevap: “D vitamini, inositol ve omega-3 içeren takviyeler, yumurta kalitesini artırmaya yardımcı olabilir. Ayrıca sağlıklı bir diyet ve düzenli egzersiz önemlidir.”

Soru: “45 yaşında tüp bebek tedavisine başladım, embriyolarım kaliteli mi?”
Cevap: “Genetik inceleme yapılmadıysa, embriyoların genetik olarak sağlıklı olup olmadığını bilemeyiz. Genetik olarak sağlıklı olan embriyo varsa, gebelik şansı yüksektir.”

Soru: “Yumurta rezervim düşük ve endometriozis var. Tüp bebek tedavisinde şansım nedir?”
Cevap: “Endometriozis yumurta rezervini ve kalitesini olumsuz etkileyebilir. Büyük boyutlu endometriozis varsa, cerrahi müdahale gerekebilir. Yumurta rezervi düşük olsa da, tüp bebek tedavisinde başarı şansı vardır.”

Soru: “Prolaktin seviyesi yüksek, tüp bebek tedavisine başlamak için ne yapmalıyım?”
Cevap: “Prolaktin seviyesi ilaçlarla normale indirildikten sonra tüp bebek tedavisine başlanabilir.”

Soru: “Tüp bebek tedavisi sonrası rahimde kalınlaşma yeterli olmadı. Bunun sebebi nedir?”
Cevap: “Rahim duvarının (endometrium) kalınlaşmaması birkaç sebebe bağlı olabilir.

Hormon seviyelerinin düşük olması, özellikle E2 (estradiol) seviyesinin yeterince yükselmemesi, rahimde yapışıklık olması veya önceki cerrahi müdahaleler bu duruma neden olabilir. Bu durumda, rahim duvarını kalınlaştırmak için hormon tedavisi uygulanabilir. Gerekirse, PRP (Platelet Rich Plasma) gibi uygulamalar da yapılabilir.”

*****

Vermiş olduğu değerli bilgiler için Doç.Dr.Serap Simavlı’ya çok teşekkür ederiz. Katılan arkadaşlara da çok teşekkür ederiz. İnşallah sorunlarına çare bulabilmişlerdir.