İnfertil bir çift nasıl değerlendirilir ve tüp bebek tedavisine ne zaman başlanmalı?

Bu programımızda  Prof.Dr.Turgut Aydın Canlı Yayınımıza katıldı ve İnfertil bir çift nasıl değerlendirilir ve tüp bebek tedavisine ne zaman başlanmalı konusunda bilgiler verdi ve katılımcıların sorularını cevapladı. Kısa bir özet olarak;

Bir yıllık çocuk istemesine rağmen gebelik elde edilemeyen çiftler infertil olarak kabul edilir. Özellikle, daha önce cerrahi operasyonlar geçirmiş ya da ileri yaştaki kadınlar için erken başvuru gereklidir dedi.

Kısırlık araştırmalarında kadın ve erkek kaynaklı problemler eşit oranda görülmektedir. %40 kadına, %40 erkeğe ait problemler olmakla birlikte %20 bilinmeyen infertilite vakaları vardır.

Erkeklerde spermiyogram testi ile sperm kalitesi ölçülürken, kadınlarda ovulasyon sorunları, endometriozis ve tüplerin tıkanıklığı gibi problemler araştırılmalıdır.

Kadınlarda 35 yaş üstü hamile kalma şansı azalır, bu nedenle bu yaşlardan sonra gecikme yaşanmamalıdır. Erkeklerde de sperm kalitesi yaşla birlikte düşer.

Kadın ve erkek faktörlerine yönelik tedaviler detaylandırılmakta, hormon tedavilerinden mikrotese işlemlerine kadar çeşitli yöntemler uygulanıyor.

Genç yaşlarda yapılan müdahalelerde tedavi şansı artmaktadır, bu nedenle çiftlerin zaman kaybetmemeleri gerekir.

Kadınlarda yumurtalık rezervi düşük olduğunda, PRP tedavisi gibi yöntemlerle şanslarını artırabileceklerini söyledi.

İnfertilite tedavisi sürecinde embriyo kalitesine dikkat edilmesi gerektiği, genetik testlerin önemli olduğunu belirtti.

İnfertil vakaların %40’ının kadınlara ait olduğu vurgulanıyor. Bu, tedavi planında cinsiyet kaynaklı problemlerin eşit önemle ele alınması gerektiğini gösteriyor.

35 yaş üstü kadınlarda hamile kalma şansının hızlıca düşmesi önemli bir bilgi. Tedavinin gecikmemesi gerektiği sık sık tekrarlanıyor.

Bazı vakalarda, herhangi bir sorun bulunamıyor. Bu, tedavi planlamasında zorlayıcı bir durum oluşturabilir.

Katılımcıların soruları ve Prof.Dr.Turgut Aydın’ın cevapları;

Soru: Erkeklerde yalnızca sperm tahliline mi bakıyorsunuz, hormon tahlili yapılıyor mu?
Cevap: Tabii ki hormon tahlili de yapılıyor. Eğer sperm yoksa hormonlara bakmak lazım. Hormonlar düşükse beyinden salınan hormonlarda sorun olabilir. Böyle durumlarda dışarıdan hormon tedavisi ile kendi başına gebelik sağlanabilir. Eğer hormonlar normal ama sperm yoksa, bu durumda kanallar tıkalı olabilir. Mikro tese yapılarak spermler alınabilir.

Soru: 5A kalite embriyo transfer edildikten sonra genetik sonuç negatif geldi. Histeroskopi önerir misiniz?
Cevap: Eğer ultrason ve rahim filmi normal görünüyorsa hemen histeroskopi yapılması gerekmez. Farklı bir tedavi protokolü ile bir kez daha denenebilir. Ancak tekrar negatif sonuç alınırsa histeroskopi düşünülebilir.

Soru: 35 yaşındayım, 4 tüp bebek denemesi yaptık ve başarılı olmadı. Sorun eşimdeki sperm hareket düşüklüğünden olabilir mi?
Cevap: Evet, sperm hareketliliği önemli bir faktör. Tedavi protokolü değiştirilebilir veya genetik testler yapılabilir. Embriyo genetiği iyi ise transfer yapılabilir.

Soru: 3 denemem oldu, amh 0.6, FSH 18, dış gebelik yaşadım, eşimin sperm sayısı düşük. Ne yapmalıyız?
Cevap: Tüp bebek yapılması ve embriyo genetiğine bakılması önerilir. Sperm sayısı düşükse ve genetik inceleme yapılmamışsa bu süreçlerin gözden geçirilmesi faydalı olur.

Soru: 31 yaşındayım, Klinefelter sendromu teşhisi konuldu. Çocuk sahibi olma ihtimali var mı?
Cevap: Klinefelter sendromlu hastalarda adolesan dönemde ejakülatta sperm bulunabilir. Erken teşhisle spermler dondurulursa ileride çocuk sahibi olma şansı vardır. Ancak testosteron hormon tedavisi uygulanıyorsa bu dönemde ameliyatla sperm bulmak imkansız hale gelir.

Soru: 2 embriyo transfer oldu, genetik sonuç negatif geldi, histeroskopi yapılmalı mı?
Cevap: Eğer ultrasonda veya rahim filminde anormal bir durum yoksa, histeroskopiye hemen ihtiyaç duyulmaz. Farklı bir tedavi protokolü ile yeniden denenebilir.

Soru: Sperm DNA hasarı olan bir hasta için tüp bebek öncesi 3 aylık antioksidan tedavisi yeterli olur mu?
Cevap: Sperm DNA hasarı genellikle antioksidan tedaviyle düzelmez. Bu tür vakalarda tüp bebek tedavisine gecikmeden başlamak daha iyi olabilir. Zaman kaybı yaşanmamalı.

Soru: Polikistik over hastasıyım, ilaç kullanmadan hamile kaldım ancak bebeğin kalbi durdu. Şimdi ne yapmalıyım?
Cevap: Rayın içi yapışıklık yoksa tekrar yumurtlama tedavisiyle hamile kalabilirsiniz. Bu durumda tüp bebek gereksiz olabilir.

Soru: AMH 0.41, FSH 12, tek tüp açık, aşılama mı tüp bebek mi önerirsiniz?
Cevap: 35 yaş üzerindeyseniz tüp bebek öneririm, aşılama zaman kaybı olabilir. Şans %12-15 civarında olur ama tüp bebekle daha iyi sonuç alabilirsiniz.

Soru: Kilolu olduğum için tüp bebek transferi yapılmıyor, ne yapmalıyım?
Cevap: Kilo, yumurta ve sperm kalitesini etkileyebilir. Eğer kilonuz aşırı yüksek değilse tüp bebek tedavisine başlanabilir. Ancak aşırı kilo durumunda kilo verdikten sonra tüp bebek yapmak daha iyi olur.

Soru: İlk evliliğimde 2 çocuk aldım, ikinci evliliğimde tüp bebek yaptırdım ama tutmadı. Yaş kaynaklı olabilir mi?
Cevap: 44 yaşındaysanız yumurta rezervi azalıyor olabilir. Genetik inceleme ile embriyoları değerlendirmek daha iyi bir seçenek olabilir. Eğer yumurta rezerviniz düşükse bu yaştan sonra başarı oranı düşer.

Soru: Polikistik over var, ilaç tedavisi ile hamile kaldım ama kürtaj oldum. Ne yapmalıyım?
Cevap: Spontan olarak gebe kalabiliyorsanız tüp bebek gereksizdir. Ray yapışıklığı gibi bir durum yoksa yumurtlama tedavisi ile tekrar hamile kalabilirsiniz.

Soru: PRP tedavisi nedir?
Cevap: PRP (Platelet Rich Plasma), yumurtalık rezervi düşük olan kadınlarda yumurtalıkların canlandırılması için kullanılan bir tedavi yöntemidir. Ancak etkinliği bilimsel olarak henüz tam kanıtlanmamıştır.

Soru: Sperm sayısı düşük, tüp bebek tedavisi gerekli mi?
Cevap: Eğer sperm sayısı çok düşükse tüp bebek önerilir. Antioksidan tedavi fayda sağlamazsa, zaman kaybetmeden tüp bebek yapılması uygun olur.

Soru: 5A kalite embriyo transfer ettik ama gebelik olmadı. Neden olabilir?
Cevap: Her şey mükemmel olsa bile %100 başarı garantisi yoktur. Endometrium ile embriyonun senkronizasyonu, transfer tekniği veya başka faktörler başarıyı etkileyebilir.

Soru: Polikistik over var, zayıflama iğnelerinden sonra kaç ay beklemeliyim?
Cevap: Zayıflama iğneleri kullanıldıysa ve çok kilo verildiyse (25 kilo gibi), en az bir yıl beklemek gerekir. Ancak daha az kilo verildiyse ve genel sağlık durumu iyiyse, birkaç ay içinde tüp bebek tedavisine başlanabilir.

Soru: İkiz gebelik ihtimali nedir? Tek embriyo transfer edilirse ikiz olabilir mi?
Cevap: Tek embriyo transfer edilse bile, embriyo bölünürse ikiz gebelik mümkün olabilir. Bu nadir olsa da gerçekleşebilir.

Soru: 3 embriyo transfer ettik, hepsi negatif çıktı. Tutmama nedeni ne olabilir?
Cevap: Embriyoların 5. güne ulaşamaması, rahime tutunamama gibi sorunlar olabilir. 5. güne kadar embriyo gelişiminin izlenmesi önerilir. Ayrıca embriyoların kalitesine ve genetik yapısına da bakmak faydalı olabilir.

Soru: 34 yaşındayım, erken menopoz teşhisi kondu, ne yapmalıyım?
Cevap: Erken menopoz teşhisi konmuşsa, tüp bebek tedavisine hemen başlanmalıdır. AMH ve FSH değerleri düşük olabilir, bu yüzden zaman kaybetmeden tedaviye başlanması önemlidir.

Soru: Kilo sorunum var, tüp bebek tedavisini etkileyecek mi?
Cevap: Kilo, tüp bebek tedavisini etkileyebilir. Çok fazla kilo varsa yumurta kalitesi düşebilir, ayrıca erkeklerde sperm kalitesi de bozulabilir. Kilo verme sürecinde tedavi ertelenebilir, ancak aşırı kilo yoksa tedaviye başlanabilir.

Soru: İlk denemede embriyo gelişmedi, ne önerirsiniz?
Cevap: Tedavi protokolü değiştirilebilir, genetik inceleme yapılabilir. Bazı durumlarda embriyoların kalitesini artırmak için farklı hormon tedavileri uygulanabilir.

Soru: PRP tedavisinden sonra gebelik şansı artar mı?
Cevap: PRP tedavisi henüz kanıtlanmamış bir yöntemdir, ancak bazı vakalarda başarılı sonuçlar alınmıştır. Bilimsel olarak kesin faydası olmasa da, umutsuz vakalarda denenebilir.

Soru: Tüp bebek yaparken genetik test yapılmalı mı?
Cevap: Genetik test, özellikle tekrarlayan başarısız tüp bebek denemelerinde ve yaş ilerledikçe önerilir. Embriyonun genetik yapısını inceleyerek gebelik şansını artırmak mümkündür.

Soru: Varikosel ameliyatı sperm kalitesini artırır mı?
Cevap: Varikosel ameliyatı bazı hastalarda sperm kalitesini artırabilir, ancak bu her zaman garanti değildir. Özellikle ileri yaşlarda sperm kalitesi düşükse ameliyatın faydası sınırlı olabilir.

Soru: 5 gün embriyosu transfer edildi ama tutmadı, ne önerirsiniz?
Cevap: Transfer sonrası embriyonun rahime tutunması her zaman garanti değildir. Bu durumda, embriyonun genetik yapısı, endometriumun durumu ve transfer tekniği gözden geçirilebilir. Farklı bir protokolle tekrar denenebilir.

Soru: 3 kimyasal gebelik yaşadım, bunun sebebi ne olabilir?
Cevap: Kimyasal gebelik, embriyonun genetik yapısındaki sorunlardan veya hormonal dengesizliklerden kaynaklanabilir. Embriyo genetiğine bakmak veya hormonal dengesizliği düzeltmek çözüm olabilir.

Soru: 3 ayda bir hormon iğnesi kullanıyorum, bu tüp bebek şansımı etkiler mi?
Cevap: Hormon iğneleri kullanıyorsanız, sperm bulma şansı azalabilir. Hormon tedavisi sırasında ameliyatla sperm bulmak zorlaşır, bu yüzden sperm donma gibi seçenekler değerlendirilebilir.

Soru: 34 yaşındayım, amh 0.13, FSH 20.7 çıktı. Tüp bebek tedavisi mi olmalıyım?
Cevap: Bu yaşta düşük AMH ve yüksek FSH değerleri tüp bebek için acil müdahale gerektirebilir. Çocuk sahibi olmak isteyen çiftlerin bu değerlerle zaman kaybetmeden tüp bebek tedavisine başlaması önerilir.

Soru: İlk tüp bebek denememde başarı olmadı, başka ne yapılabilir?
Cevap: İlk deneme başarısız olduysa, tedavi protokolü değiştirilebilir veya embriyo genetiği incelenebilir. Ayrıca, hormonal dengesizlikler gözden geçirilerek tedavi düzenlenebilir.

Soru: Genetik testlerde homozigot 4G 4G çıktı, bu hamileliği etkiler mi?
Cevap: Homozigot 4G 4G mutasyonunun düşük riski veya hamilelik üzerinde büyük bir etkisi yoktur. Genetik mutasyonlar takip edilip tedaviye devam edilebilir.